بیمه، حقوق و دستمزد
بیمه، حقوق و دستمزد یا بیمه اجتماعی، سیستمی است که در بسیاری از کشورها برای حفاظت از کارکران در مواقع بیکاری، بیماری یا سنین پیری و همچنین فراهم آوردن مزایای مختلف اجتماعی به آن ها تعبیر می‌شود. تمامی افرادی که طبق قرارداد مشخص و تابع نهادهای قانونی در هر شرکت و یا سازمانی مشغول کار باشند، مشمول حق بیمه تأمین اجتماعی هستند. برای بیمه کردن این افراد کارفرما باید مبلغ مشخصی را از حقوق کارکنان و کارگران خود کسر کند و چون شخص کارفرما هم در پرداخت بیمه سهمی دارد آن مبلغ را هم باید اضافه کند و به سازمان بیمه تأمین اجتماعی پرداخت نماید.طبق قانون بیمه، حقوق و دستمزد.
طبق قانون بیمه، حقوق و دستمزد نیز مانند مالیات بخشی از کسورات قانونی به حساب می‌آید که کارفرما وظیفه دارد، هر ماه طبق قانون آن را به سازمان بیمه تأمین اجتماعی پرداخت کند. البته مبلغی که برای پرداخت حق بیمه از حقوق کارگران کسر می‌شود باید طبق قانون بیمه، حقوق و دستمزد باشد و بیشتر و کمتر از مقدار تعیین شده مجاز نمی‌باشد.
به طور کلی مبلغی را که کارفرما برای هر یک از کارگران خود به سازمان بیمه تأمین اجتماعی پرداخت میکند حق بیمه نامیده می‌شود. که در ادامه توضیح خواهیم داد. بیمه گذار یا همان کارفرما موظف است که حق بیمه را طبق قرارداد بیمه پرداخت کند. زمان پرداخت و همچنین روش‌های پرداخت حق بیمه همانی است که در قرارداد بیمه توافق شده است. از جمله روش‌های پرداخت می‌توان به پرداخت نقدی، صدور چک و…. اشاره نمود.
حق بیمه چیست؟
حق بیمه عبارت است از وجوهی که برای استفاده از مزایای بیمه به سازمان پرداخت می‌شود، بر اساس ماده ۲ قانون تامین اجتماعی. در واقع، حق بیمه مبلغی است که کارفرما به دلیل بیمه کردن کارمندان، از حقوقشان کم کرده، سهم خودش را به آن اضافه میکند و به اداره بیمه تامین اجتماعی می‌پردازد.
نحوه محاسبه حقوق بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۳ کارگران و کارفرمایان چگونه است؟
گفتیم که مبلغ حق بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۳ با توجه به حقوق روزانه کارگر، بن کارگری و حق مسکن تعیین می‌شود. به‌طور کلی عوامل موثر در مقدار حق بیمه تامین اجتماعی کارگران ۱۴۰۳ عبارتند از:
حقوق روزانه کارگر (مبلغ حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ برای ماه‌های ۳۱ روزه 74,050,568 و برای ماه‌های ۳۰ روزه 71,661,840 ریال است.)
بن کارگری (مبلغ بن کارگری سال ۱۴۰۳ برای تمام ماه‌های سال 14,000,000 ریال است.)
حق مسکن (مبلغ حق مسکن سال ۱۴۰۳ برای تمام ماه‌های سال 9,000,000 ریال است.)
معمولا مقدار حق بیمه در هر سال، بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:
(تعداد روز های کارکرد * پایه حقوق روزانه ) + (حق مسکن + بن کارگری ) * سی درصد
براساس فرمول محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۳ مبلغ حق بیمه همیشه ۳۰ درصد بیمه تامین اجتماعی از دستمزد واقعی و مبلغ دریافتی حقوق است. البته تمام این ۳۰ درصد را کارفرما، پرداخت نمی‌کند و کارگر هم سهم خودش را در پرداخت حق بیمه دارد. درصد سهم بیمه کارفرما در سال ۱۴۰۳ و کارگر در نرخ بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۳ هر سال ثابت است و فقط مبلغ دریافتی و بن کارگری تغییر میکند.
درصد سهم بیمه کارفرما در حق بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۳(بیمه، حقوق و دستمزد)
براساس قانون ۲۳ درصد از ۳۰ درصد پرداخت حق بیمه با کارفرماست. ۳ درصد از این ۲۳ درصد مربوط به بیمه بیکاری است و ۲۰ درصد دیگر نیز سهم اصلی کارفرما از پرداخت حق بیمه کارگران است.
تمام نرخ حق بیمه کارفرما ۱۴۰۳ و سهم کارفرما، باید کامل پرداخت شود. اگر کارفرمایی حق بیمه سهم کارفرما را پرداخت نکند مشمول جریمه خواهد بود طبق قانون بیمه، حقوق و دستمزد.
درصد سهم بیمه کارگر در حق بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۳
طبق قانون بیمه،حقوق و دستمزد سهم کارگر از پرداخت حق بیمه هم ۷ درصد است. این مبلغ هر ماه از حقوق کارگر کسر می‌شود. حق بیمه کارگر ۱۴۰۳ هم بر همین اساس محاسبه می‌شود.
مبلغ حق بیمه تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۳ چقدر است؟
نرخ حق بیمه ۱۴۰۳ با تعداد روزهای کاری و حقوق دریافتی ارتباط مستقیم دارد. مبلغ حق بیمه سال 1403 هم برای شش ماه اول سال (ماه‌های 31 روزه) و شش ماه دوم سال (ماه‌های 30 و 29 روزه) متفاوت است.
کل قیمت بیمه تامین اجتماعی پرداختی (۳۰ درصد) در سال ۱۴۰۳ برابر است:
برای ماه‌های 31 روزه ۲۹.۱۱۵.۱۷۰ ریال
برای ماه‌های 30 روزه ۲۸.۳۹۸.۵۵۲ ریال
جدول حق بیمه تامین اجتماعی سال ۱۴۰۳
جدول حق بیمه کارگران در سال ۱۴۰۳ و مبلغ پرداختی کارفرما و سهم کارگر از حق بیمه تامین اجتماعی هم به شکل زیر محاسبه می‌شود:
بیمه، حقوق و دستمزد
|
ردیف |
عنوان | ماهیانه 31 روز | ماهیانه 30روز | ماهیانه 29 روز |
| 1 | بیمه سهم کارفرما(20درصد) |
19.410.113 |
18.932.368 | 18.454.622 |
| 2 | بیمه بیکاری سهم کارفرما(3درصد) |
2.9.11.517 |
2.839.855 |
2.768.193 |
| 3 | جمع بیمه سهم کارفرما(23 درصد) |
22.321.630 |
21.772.223 |
21.222.815 |
| 4 | بیمه سهم کارگر(7درصد) |
6.793.540 |
6.626.329 |
6.459.118 |
| جمع مبلغ بیمه پرداختی (30درصد) | 29.115.170 | 28.398.552 | 27.681.934 | |
حق بیمه شامل چه پرداخت‌هایی می‌شود؟
طبق بند الف ماده ۴ قانون تامین اجتماعی: تمام افرادی که طبق قانون اداره کار حقوق و دستمزد دریافت می‌کنند، مشمول قوانین تأمین اجتماعی می‌شوند و باید حق بیمه را با کمک کارفرما را پرداخت کنند. البته، میزان دریافتی افراد روی مبلغ حق بیمه آنها تاثیر مستقیم دارد و همچنین مواردی، حق بیمه از آنها کسر می‌شود. این موارد که شامل پرداخت حق بیمه می‌شوند،عبارت‌اند از:
- حقوق
- دستمزد
- مزد
- مزایای مستمر شغلی
- کار اضافه
- حق‌الزحمه
- نوبت کاری
- حق حضور در جلسه
- نسبت کاری
- مزد مربوط به ایام تعطیلی
- کمک هزینه‌های خانه
- پاداش مستمر
- وجوه دریافتی اشخاصی که به صورت کارمزد مشغول به کار هستند
- دریافتی افراد کارآموز
چه موارد و مزایایی شامل پرداخت حق بیمه نمی‌شوند؟
- عیدی
- مربوط به سفر و فوق‌العاده ماموریت
- بازخرید روزهای مرخصی
- هزینه مربوط به عائله‌مندی
- پاداش مربوط به نهضت سوادآموزی
- حق التضمین
- مابه التفاوت مربوط به کمک هزینه خواروبار و مسکن در هنگام بیماری
- مزایای آخر کار و خسارت اخراج
- پاداش مربوط به افزایش تولیدات
- حق بیمه برای کارکنان پاره وقت
نظر قانون بیمه حقوق و دستمزد بر این است که همه کارکنان حتی افرادی که به صورت پاره وقت و کمتر از ساعات کاری مصوب مشغول به کار هستند (مانند منشی) مشمول حق بیمه می باشند و باید با جمع ساعت کاری و مشخص نمودن تعداد روز کاری آنها به همان میزان در لیست بیمه ثبت شده و برای آنها حق بیمه پرداخت شود. فقط باید در نظر داشت که کارگر پاره وقت مشمول قانون کار باشد و تحت پوشش صندوق بیمه دیگری نباشد و دیگر این که مجموع حقوق و مزایای وی از حداقل حقوق کمتر نباشد.
مهلت ارسال و انواع جرائم مربوط به ارسال لیست بیمه
طبق قانون بیمه، حقوق و دستمزد، کارفرما موظف است ۷ درصد از دستمزد کارگران خود را به عنوان حق بیمه کسر کرده و با افزودن ۲۳ درصد سهم خود، حق بیمه کارگران را تا پایان ماه بعد به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت نماید. اگر کارفرما به هر دلیلی تا مهلت معین پرداخت حق بیمه را به تأخیر اندازد، بیمه کارگران پس از مدت زمان مشخصی معتبری متوقف خواهد شد. کارگران مجاز به تقدیم شکایت به دادگاه در مورد این امر هستند و می‌توانند با تقدیم مدارک مربوطه، شکایت خود را در مقابل کارفرمای خود ارائه نمایند. پس از پذیرش شکایت، دادگاه کارفرما را مکلف می‌سازد تا حق بیمه ایام کارکرد کارگران را به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کرده و سابقه بیمه کارگران را نیز احیا کند. به علاوه، کارفرما موظف به پرداخت جریمه‌های مربوطه به همراه حق بیمه است.
جریمه مربوط به ارسال لیست بیمه بر اساس قانون تأمین اجتماعی
مطابق با مفاد قانون تأمین اجتماعی و قانون حق بیمه کارفرما در صورت‌عدم ارسال لیست بیمه کارکنان خود مکلف است جریمه نقدی به میزان ۱۰ درصد از جمع کل حق بیمه و بیمه بیکاری ماهیانه همان ماه را پرداخت کند.
همچنین، در صورت تأخیر یاعدم تأییدیه پرداخت حق بیمه، جریمه به میزان ۲ درصد حق بیمه به اضافه بیمه بیکاری ماهیانه برای هر ماه تأخیر محاسبه خواهد شد.
اگر کارفرما در گذشته بدهی بابت جرایم بیمه‌ای داشته باشد، تأخیر در پرداخت جرایم به میزان ۲ درصد از کلیه جرایم قبلی نیز به او تعلق خواهد گرفت.
در صورت وجود هر گونه تضارب یا نقص در لیست ارسالی از سوی کارفرما، سازمان تأمین اجتماعی حق دارد تا شش ماه بعد مدارک و اسناد را بررسی نموده و در صورت اثبات تضارب، کارفرما را به پرداخت جریمه ملزم نماید.
